نسخه نهایی جزوه "بازپروری بزهکاران"

بسمه تعالي

پیش از این پیش نویس جزوه درس "جرمشناسی نظری" دکتر نجفی ابرندآبادی برای مقطع دکتری دانشگاه تربیت مدرس در اختیار علاقمندان قرار داده بودم، اما اخیرا دوست بزرگوار آقای دکتر شهرام ابراهیمی متن نهایی آنرا در اختیار من قرار دادند تا در وبلاگ قرار دهم.

موضوع این جزوه "بازپروری بزهکاران" است و در سلسله تقریرات دکتر نجفی، رقم ۲۸ را به خود اختصاص داده است.

برای دریافت فایل اینجا را کلیک کنید

+

مبانى فلسفه سياسى اسلام از ديدگاه مقام معظم رهبرى

بسمه تعالي

● نويسنده: عبدالله حاجي صادقي 
● منبع: سایت باشگاه اندیشه؛ به نقل از فصلنامه حصون، شماره 7
 
از امتيازات مكتب سياسى اسلام، مبانى نظرى و فلسفه سياسى آن مكتب است كه زير ساز همه ابعاد حكومت و نهادهاى آن است و بدان جهت مى‏دهد. بى ترديد بدون توجه به اين مبانى و اصول زير بنايى نمى‏توان به نوع نگرش كتب آسمانى اسلام به حكومت آگاهى كامل پيدا كرد.

اسلام شناس برجسته و فقيه فرزانه حضرت آية اللّه‏ خامنه‏اى (دام ظله العالى) بيش از سى سال است كه در مباحث علمى و هدايت‏هاى دينى به تبيين مبانى فلسفه سياسى اسلام پرداخته‏اند. در اين مقاله به ديدگاههاى ايشان در بيان حاكميت انديشه بر عمل و نيز چهار اصل مهم از اصول فلسفه سياسى اسلام مى‏پردازيم. چهار اصلى كه مقام معظم رهبرى تأكيد فراوانى روى آنها دارند عبارتند از:

1 ـ جامعيت دين و قلمرو آن و وجود سياست و حكومت در اين قلمرو.
2 ـ جهان‏بينى توحيدى و آثار آن در نظام سياسى اسلام.
3 ـ نياز بشر به هدايت آسمانى.
4 ـ انسان‏شناسى دينى.

 براي ادامه مطلب، اينجا را كليك كنيد

لغتنامه حقوقی «عربی-انگلیسی» و «انگلیسی-عربی»

بسمه تعالی

همه ما برای نگارش یک مقاله علمی، پایان نامه ارشد یا رساله دکتری، ناگزیر از این هستیم که از منابع علمی غیر فارسی استفاده کنیم و رویکرد تطبیقی آنرا را تقویت کنیم. یکی از لوازم اصلی برای مطالعه منابع حقوقی غیر فارسی، داشتن یک لغتنامه تخصصی مناسب در آن حوزه تخصصی است. آنچه در این پست به دوستان تقدیم شده، دو لغتنامه تخصصی حقوقی عربی-انگلیسی و انگلیسی-عربی است که کار را برای یافتن منابع و مقالات مناسب هموار می سازد.

به عنوان مثال اگر یک پژوهشگر حقوق به دنبال تحقیق پیرامون سیاست جنایی کشورهای مختلف در قبال جرم قتل و حق اولیای دم (بزهدیدگان تبعی) است، می تواند با مراجعه به لغتنامه عربی-انگلیسی معادل کلمه «ولی الدم» را پیدا کرده (Blood heir) و مقالات مرتبط را در میان منابع لاتین جستجو کند.

یا بر عکس، می تواند معادل عربی کلمه لاتین Devolution of estate (انحصار وراثت) را برای جستجو در منابع عربی از لغتنامه انگلیسی-عربی استخراج کند.(حصر الارث)

لغتنامه حقوقی انگلیسی-عربی

 

 لغتنامه حقوقی عربی-انگلیسی

 

رساله دکتری حقوق جزا (به زبان عربی)

بسمه تعالی

در راستای وعده ای که قبلا به دوستان داده بودم، متن کامل یک پایان نامه عربی دیگر از دانشگاه علوم امنیتی نایف (عربستان سعودی) را در اختیار دوستان قرار میدهم. این پایان نامه دکتری -به عبارت صحیحتر "رساله دکتری"- برای اخذ مدرک دکتری در حقوق جزا نوشته شده و در سال ۲۰۰۷ میلادی دفاع شده است؛ و این نشان می دهد که این رساله، داغ داغ است! موضوع آن هم عبارت است از "قواعد و ضوابط عقوبات الحدود و التعازیر" یعنی همان "قواعد و ضوابط حدود و تعزیرات". مشاهده کردید که عنوان آن حتی نیاز به ترجمه ندارد! پس می توانید به راحتی از مطالب آن استفاده کنید.

این رساله دکتری، ضمن تحلیل مبانی فقهی و حقوقی حدود و تعزیرات -البته بر اساس فقه اهل سنت و قوانین عربستان سعودی- دو قاعده را مد نظر قرار داده است؛ یکی قاعده مشهور "تدرء الحدود بالشبهات" و دیگری قاعده "یرعی في التعزیر المصلحة العامة" یعنی در تعزیرات اصل بر حفظ مصالح عمومی است. البته من هر چه جستجو کردم در منابع و جوامع فقهی و روایی شیعه این قاعده را پیدا نکردم و احتمالا مخصوص اهل سنت (و شاید حنابله) است؛ اما فحوای آن کاملا با آنچه شیعه در مورد تعزیرات بیان داشته منطبق است. بر اساس قواعد فقه شیعی، "التعزیر بما یراه الحاکم" بر تعزیرات سایه افکنده است؛ به عبارت دیگر، تعزیر زمانی تعیین می شود که حاکم اسلامی برای اداره حکومت و جامعه اسلامی به مصلحت بداند. این خیلی شبیه به آن چیزی است که اهل سنت بیان می دارد.

به هر حال یک رساله دکتری جزایی تمام متن -البته به زبان عربی و مطابق فقه اهل سنت- می تواند برای دانشجویان تحصیلات تکمیلی حقوق جزا مفید باشد، چرا که می توانند با استناد به آن بر غنای کار پژوهشی، پایان نامه و رساله خود بیفزایند. مطالعه بخشهایی از آن برای من که بسیار مفید بود و شمایی کلی از تفکرات سعودی ها و فقهای عامه برایم به تصویر کشید.

دریافت متن کامل رساله


 مطالب مرتبط در همین وبلاگ:
متن كامل پايان نامه به زبان عربي؛ «تاثير فقه اميرالمومنين(ع) بر حقوق جزاي اسلامي»
مقاله «حدود و تعزيرات (قلمرو، انواع، احکام)»
گونه شناسی فقهای شیعه درباره جواز اجرای حدود در عصر غیبت

 
 

تفاوت نظرهاي رهبر انقلاب اسلامي با مجمع تشخيص در خصوص سياستهاي قضايي

بسمه تعالي

وقتي كه «سياست كلي قضايي» ابلاغي از سوي رهبر انقلاب اسلامي (۱۳۸۱) را با «سياستهاي كلي امنيت قضايي» مصوب مجمع تشخیص (۱۳۷۹) مقایسه كنيم، نكات جالبي در خصوص رويكرد رهبر انقلاب اسلامي در خصوص قضا و قضاوت به ذهن مي رسد:

الف)
در بند یک مصوبه مجمع تشخيص آمده بود:

«اصلاح نظام قضايي كشور در چارچوب قانون اساسي و با رعايت مقررات اسلامي در جهت تحقق عدالت و پشتيباني از حقوق فردي و اجتماعي و تأمين استقلال قوه قضائيه»

اما در مصوبه رهبر انقلاب اسلامي آمده است:

«اصلاح ساختار نظام قضايي كشور در جهت تضمين عدالت و تأمين حقوق فردي و اجتماعي همراه با سرعت و دقت با اهتمام به سياستهاي مذكور در بندهاي بعدي»

تغييرات صورت گرفته از سوي آيت الله خامنه اي (دام ظله) نشاندهنده چند نكته است: اول آنكه اصلاح نظام قضايي ضرورتاً لازم نيست، بلكه اصلاح «ساختار» آن باید مورد توجه قرار گیرد. نظام قضایی اعم از مقررات ماهوی و ساختاری است. دوم اینکه اصول مصرح در قانون اساسی و تطابق با شرع مسائلی هستند که همه نهادها موظف به اجرای آن هستند و سیاستهای کلی نظام، فارغ از تعهد دستگاهها به اجراي قانون اساسي است.

ب)
بند ۱۶مصوبه مجمع تشخيص آمده:

«تناسب جرم و جزا و اصلاح عناوين جرم و كاهش مجازات زندان و تبديل آن به مجازات ديگر»

اما در بند ۱۴ ابلاغيه رهبري آمده است:

«بازنگري در قوانين در جهت كاهش عناوين جرايم و كاهش استفاده از مجازات زندان»

اين تغيير نشان مي دهد كه اولا تناسب جرم و مجازات از اصول اوليه حقوقي است و در هر زمان ممكن است به تناسب شرايط اجتماعي اين نسبت و تناسب برهم بخورد. ثانيا كمتر از مجازات حبس استفاده شود، حال راه حل جايگزين مي تواند مجازات ديگر باشد، يا صرف توبيخ باشد و يا اينكه مشمول كيفرزدايي گردد.

سياستهاي كلي قضايي

بسمه تعالي

براي پيدا كردن سياستهاي كلان قضایی، هر چه جستجو كردم، تنها آنچه كه در مجمع تشخيص مصلحت نظام در تاريخ ۱۵/۱۲/۱۳۷۹ تحت عنوان "سياستهاي كلي نظام در بخش امنيت قضايي" تصويب شده بود را پيدا كردم. جالب اينكه وقتي به لوح حق مركز پژوهشهاي مجلس مراجعه كردم يك متن ديگري را مشاهده كردم كه تفاوتهاي زيادي با آن متن داشت. اين مساله ذهن مرا به خودش مشغول كرد و هر قدر هم سايت رهبر انقلاب اسلامي  و سايت رسمي قوه قضاييه را جستجو كردم، به متني تحت اين عناوين دست پيدا نكردم. تا اينكه در جستجوها به سايت دادستاني كل كشور برخوردم كه در آن متن ابلاغ شده از سوي آيت الله خامنه اي (دام عزه) را روي سايت قرار داده بود؛ متني كه دقيقاً مطابق با متن ارائه شده سي دي لوح حق بود. جاي تعجب دارد كه عليرغم ابلاغ سياستها از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي، سايت رسمي مجمع تشخيص همچنان متن مصوب خود را ارائه داده و مخاطبان و مراجعان را سردرگم مي كند. حال جهت احتراز از سردرگمي بيشتر دوستان حقوقي متن اصلي سياستهاي كلي قضايي تقديم مي گردد:

بسمه تعالي

حضرت آيت ا… سيد محمود هاشمي شاهرودي
رياست محترم قوه قضائيه
به پيوست ابلاغيه
مقام معظم رهبري «مدظله العالي» درباره سياستهاي كلي قضايي، ايفاد مي گردد.
رئيس دفتر مقام معظم رهبري
محمدي گلپايگاني

 

سياستهاي كلي قضايي

1- اصلاح ساختار نظام قضايي كشور در جهت تضمين عدالت و تأمين حقوق فردي و اجتماعي همراه با سرعت و دقت با اهتمام به سياستهاي مذكور در بندهاي بعدي.

2- نظام مند كردن استفاده از بنيه و يمين در دادگاهها.

3- استفاده از تعدد قضات در پرونده ها مهم.

4- تخصصي كردن رسيدگي به دعاوي در سطوح مورد نياز.

5- تمركز دادن كليه امور داراي ماهيت قضايي در قوه قضائيه با تعريف ماهيت قضايي و اصلاح قوانين و مقررات مربوط براساس آن و رسيدگي ماهوي قضايي به همه دادخواهيها و تظلمات.

6- كاستن مراحل دادرسي به منظور دستيابي به قطعيت احكام در زمان مناسب.

7- يكسان سازي آيين دادرسي در نظام قضايي كشور با رعايت قانون اساسي.

8- اصلاح و تقويت نظام نظارتي و بازرسي قوه قضائيه بر دستگاههاي اجرايي و قضايي و نهادها.

9- استفاده از روش داوري و حكميت در حل و فصل دعاوي.

10- بالا بردن سطح علمي مراكز آموزش حقوقي متناسب با نظام قضايي كشور، بالا بردن دانش حقوقي قضات، تقويت امور پژوهشي قوه قضائيه و توجه بيشتر به شرايط مادي و معنوي متصديان سمتهاي قضائي.

11- بالابردن سطح علمي و شايستگي اخلاقي و توان علمي ضابطان دادگستري و فراهم ساختن زمينه براي استفاده بهينه از قواي انتظامي.

12- تأمين نيازهاي قوه قضائيه در زمينه هاي مالي، تشكيلاتي و استخدامي با توجه به اصول 156و157و158 قانون اساسي.

13- تعيين ضوابط اسلامي مناسب براي كليه امور قضايي از قبيل قضاوت، وكالت، كارشناسي و ضابطان و نظارت مستمر و پيگيري قوه قضائيه بر حسن اجراي آنها.

14- بازنگري در قوانين در جهت كاهش عناوين جرايم و كاهش استفاده از مجازات زندان.

15- تنقيح قوانين قضايي.

16- گسترش دادن فرهنگ حقوقي و قضايي در جامعه.

17- گسترش دادن نظام معاضدت و مشاورت قضايي.

بانک مقالات حقوقی انگلیسی رایگان

بسمه تعالی

هنگامی که به گزارش نحوه ورود بازدیدکنندگان این وبلاگ مراجعه کردم، نکته جالبی نظرم را جلب کرد و آن اینکه بسیاری از دوستان با جستجوی عباراتی نظیر "مقالات حقوقی انگلیسی" و یا حتی به طور کلی تر "بانک مقالات انگلیسی" به این صفحه دست یافته بودند! تعجب من از آن جهت است که برخی دوستان عزیز -چه حقوقی و چه غیر آن- برای یافتن مقالات لاتین جهت کار تحقیقی، بدون آنکه از الفاظ خاص و تخصصی مربوط به موضوع استفاده کنند، از طریق جستجوی عبارات فارسی به دنبال دستیابی به مقالات انگلیسی هستند!

این دوستان به جای جستجوی عباراتی نظیر "Free Law Articles"، "Free Law Review"، "Free Law Journal"، و یا "Free Full-Text Articles" در موتورهای جستجوگر، با کلیدواژه های فارسی به دنبال مقصود خود هستند که البته طبیعی است به منابع غیر مرتبطی چون این وبلاگ برخورد می کنند.

معهذا، برای رفع نیاز علمی دوستان حقوقی که با این روش اشتباه به دنبال دستیابی به مقالات علمی انگلیسی هستند، سایتهایی که در اینترنت، منابع دسته اول و دوم در این زمینه را به رایگان در اختیار مراجعه کنندگان قرار می دهند را در ذیل معرفی کرده ام. امیدوارم که نیاز این دست دوستان با این لینکها برآورده شود؛ ان شاء الله

ExpertLaw
The ExpertLaw Library

Georgetown Law Journal
Georgetown Law Journal


 Washington and Lee Law Review

Journal of Criminal Law and Criminology





September 2008 Issue
The FBI Law Enforcement Bulletin

 

 
Articles Base
Free Online Law Articles


 

 
The Yale Law Journal